Alternatywne źródła energii do końca 2032 roku mają (według założeń Komisji Europejskiej) produkować co najmniej 32% energii całej Unii Europejskiej, a Polska ma wtedy produkować 21% za pomocą OZE. Nie powinno to sprawiać problemów, bo nasz kraj ma ogromny potencjał w rozwijaniu odnawialnych źródeł energii, jednak na przeszkodzie stoi brak konsekwentnej polityki państwa w tym kierunku i fundusze, a w zasadzie ich brak. Dlatego tak dużą rolę w przekształceniu naszego bilansu energetycznego z opartego o paliwa kopalne na oparty o OZE odgrywają i odgrywać będą fundusze unijne, które w tym pomagają.
Fundusze unijne na OZE
W latach 2014-2020 w Polsce funkcjonowały, dofinansowywane przez EFRR (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) i EFS (Europejski Fundusz Społeczny), a także ze środków krajowych, Regionalne Programy Operacyjne (RPO). Przeznaczone były na rozwój energetyki wykorzystującej odnawialne źródła energii – głównie fotowoltaiki, instalacji biomasowych i farm wiatrowych.
Fotowoltaika prosumencka odpowiadała tych latach za prawie 90% wartości projektów. Dlatego w lutym 2021 roku, w czasie negocjacji umowy partnerskiej z UE przewidziano kontynuację programów operacyjnych na lata 2021-2027. Unia Europejska przeznaczy na OZE ponad 170 miliardów euro w ramach RPO. Dodatkowe fundusze, które mamy do wykorzystania, to ponad 75 miliardów euro z Funduszu Spójności i Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.
Fundusz Spójności i Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego finansuje również:
- program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, mający wspierać gospodarkę niskoemisyjną, ochronę środowiska, przeciwdziałać zmianom klimatu, i działać na rzecz bezpieczeństwa energetycznego. Jego głównymi założeniami są zwiększenie efektywności energetycznej budynków mieszkaniowych i użytkowych, zwiększenie udziału zielonej energii, poprawa jakości i bezpieczeństwa sieci elektroenergetycznych, rozwój inteligentnych sieci gazowych, a także zmniejszenie emisji w transporcie. Pieniądze z Programu mogą wykorzystywać przedsiębiorcy, jednostki samorządowe, podmioty świadczące usługi publiczne, właściciele budynków mieszkalnych, dostawcy usług energetycznych, organizacje pozarządowe i nie tylko.
- program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej, koncentrujący się m.in. na energii i ochronie klimatu, z którego korzystać będą mogły województwo lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie i mazowieckie (bez Warszawy i dziewięciu otaczających ją powiatów). Do skorzystania z programu uprawnione są mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa prowadzące działalność lub zamierzające prowadzić działalność na wymienionych terenach, ośrodki innowacji, przedsiębiorstwa energetyczne czy jednostki samorządu terytorialnego.
- fundusze na odnawialne źródła energii, z których mogą skorzystać mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa – na tworzenie elektrowni wiatrowych, słonecznych, geotermalnych czy wykorzystujących biomasę.
- częściowe dotacje do domowych instalacji fotowoltaicznych z programu Mój Prąd, prowadzonych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, przeznaczonych na wsparcie dla prosumentów zainteresowanych produkcją energii ze słońca.
OZE – korzyści
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest sposobem na ograniczenie emisji szkodliwych gazów cieplarnianych do atmosfery i przynosi efekty w skali lokalnej i globalnej. Nic dziwnego, że Unia Europejska stara się inwestować w zieloną energię przez wspieranie osób fizycznych, przedsiębiorców i samorządów w ich dążeniu do stosowania tańszej i czystszej energii. Warto korzystać z tych funduszy, by zapewnić sobie i przyszłym pokoleniom zdrowsze środowisko.